Hoe zorg je ervoor dat de Sluisbuurt in Amsterdam, de toekomstige wijk waar Inholland een nieuw pand krijgt voor de opleidingen uit Amsterdam en Diemen, nu al aantrekkelijk wordt voor bewoners? Hoe activeer je de routes tussen de veerboot en de tram? Binnen de minor Creative Growth Initiative (CGI) en ondersteund door SLUISlab Inholland creëerden studenten van verschillende opleidingen placemaking-activiteiten. De groep ‘The Tors’ bedacht het originele concept ‘Seenergy’: stoep- en straattegels die menselijke beweging omzetten in energie.
De Amsterdamse Sluisbuurt in beweging!
De Tors, studenten Matilde Brambilla, Keisha Griffith, Cassandra van Waveren en Daniël Broomans, zijn derdejaarsstudenten van vier verschillende opleidingen. Ze voelden zich aangetrokken tot het nieuwe, avontuurlijke programma van de CGI-minor. Pas een week voordat ze samen aan dit project begonnen, leerden ze elkaar kennen. Na slechts een paar weken fysiek samenwerken, waren ze genoodzaakt om over te stappen naar MS Teams, vanwege de coronamaatregelen. Het was zeker niet gemakkelijk. Cassandra blikt terug: “Voor mij persoonlijk was het niet zo leuk om samen te werken via Teams. Communicatie was erg moeilijk en we leerden elkaar kennen via het scherm. Dat is niet mijn favoriete manier.”
Bewustzijn vergroten
Na een semester hard werken presenteerden ze een innovatief prototype aan vertegenwoordigers van de gemeente Amsterdam, leerregisseur Esther Bouw en SLUISlab-lead Karel Koch. “Ons concept ‘Seenergy’ staat voor ‘see the energy’”, legt Matilde uit. “Ons doel is om het bewustzijn te vergroten over beweging – synoniem aan energie – en hoe wij daar als mensen natuurlijke dragers van zijn. Ons vertrekpunt was deze vraag: wat is het meest inclusieve en gebruikte element in een stad? Het antwoord: de straten. We wilden die transformeren.”
“Het draait allemaal om het activeren van de routes tussen de pont en de tram”, vult Keisha aan: “Hoe je verschillende delen van de Sluisbuurt met elkaar verbindt door van de ene plek naar de andere te gaan. We willen mensen helpen met hun reis door de Sluisbuurt.”
Menselijke kracht
“En zo kwamen we op het idee om interactieve en speelse elementen te plaatsen die stroom zouden opwekken op de paden van de Sluisbuurt”, vervolgt Matilde. “Mensen zullen degenen zijn die de schakelaar activeren door op die energieopwekkende tegels te stappen, te springen of te spelen. Energie wordt geproduceerd door niets meer dan menselijke loopkracht en het wordt verzameld en hergebruikt op basis van de behoeften van de gemeenschap. We willen de hele gemeenschap erbij betrekken.”
Keisha legt uit hoe het werkt: “De tegels worden op een generator geplaatst. Als je erop stapt, maakt de tegel contact met de generator en produceert hij energie. Hij verzamelt ook gegevens: hoeveel stappen zijn er gezet, hoeveel energie wordt er geproduceerd en wat kun je met de energie doen?”
Gezamenlijke en persoonlijke beloningen
De som van de collectieve bewegingen wordt weergegeven op digitale informatieborden in de wijk: op deze manier wordt de gemeenschap op de hoogte gehouden van haar collectieve inspanning. Op de borden wordt ook uitgelegd waarvoor de energie wordt gebruikt. Daarnaast voegen The Tors een persoonlijke beloning toe: de verzamelde data worden naar een mobiele app gestuurd waarin het mogelijk is om de individuele bijdrage te zien. “Dit zal mensen triggeren en hen motiveren om nog meer te bewegen.”
Hoeveel het Seenergy-concept zou kunnen bijdragen aan de stroomvoorziening van de Sluisbuurt, is op dit moment niet echt in te schatten. Daniël: “Ons doel is in eerste instantie om het concept zelf energie-neutraal te maken, om de generator en digitale informatieborden zelfvoorzienend te maken. Maar er is ook een optie voor de gemeente om de energie te gebruiken voor de gebouwen in de buurt.”
Positieve impact op het milieu
“Het is niet realistisch om te denken dat we met dit plan voldoende energie kunnen produceren om de hele buurt te ondersteunen”, zegt Matilde resoluut. “We zouden elke tegel in de Sluisbuurt moeten gebruiken en we zouden evenveel toeristen nodig hebben als in het centrum van Amsterdam. Nee, onze belangrijkste focus is om bewustzijn te creëren over beweging, gezondheid en energie.” Keisha voegt eraan toe: “Op dit moment zitten we in een lockdown, waardoor we allemaal vaker gaan wandelen. Dit bracht ons op het idee om een wandeling door de buurt wat leuker te maken door mensen hun eigen positieve impact op het milieu te laten zien.”
Het team heeft een aantrekkelijke brochure gemaakt met een plattegrond waarop iedere groep tegels te zien is, elk met een eigen uitstraling en doel. Cassandra is vooral blij met hun idee van de ‘street art’-tegels in de hoofdstraat: “We willen daar 500 tegels met straatkunst neerleggen. Die worden onwijs groot en kleurrijk!” Daniël ziet dat idee ook zitten, “niet alleen omdat het er druk zal zijn en er daarom veel voetstappen worden gemaakt, maar ook vanwege de cocreatie: we laten bewoners van het eiland zélf die tegels ontwerpen.” De Tors willen graag samenwerken met kunstenaars, maar ook met lokale scholen zodat kinderen kunnen helpen met het ontwerpen van de 500 tegels in de hoofdstraat. Elk jaar kan de ‘look’ van de tegels aangepast worden door verschillende kunstenaars of scholen – of een school in samenwerking met een kunstenaar. Echt een ‘Creative Growth Initiative’ ván buren vóór buren!
“Waarom níet zoiets doen?”
Onder de vertegenwoordigers van de gemeente Amsterdam waren Mirjana Milanovic, hoofdontwerper Sluisbuurt, en Jan Straub, senior projectmanager Zeeburgereiland. Na het bekijken van de presentaties van alle CGI-teams, was hun eerste reactie: “Waarom níet zoiets doen?” Ze waren erg onder de indruk van dit innovatieve concept en prezen de synergie van verschillende aspecten: gezondheid en welzijn aan de ene kant, en duurzaamheid en communitybuilding aan de andere kant.
“Ik denk dat we een concept hebben ontwikkeld waar we echt trots op kunnen zijn!”, besluit Cassandra.
8 februari 2021